Polsko-czeska gigafabryka AI? Brzmi jak czeski film, ale to się dzieje
Polska i Czechy rozmawiają o wspólnym projekcie gigafabryk sztucznej inteligencji. Ministerstwo Cyfryzacji potwierdziło, że trwają negocjacje dotyczące możliwej integracji polsko-bałtyckiego wniosku z czeską propozycją.
Na początku lipca Komisja Europejska zaakceptowała polski wniosek dotyczący stworzenia Baltic AI GigaFactory. Projekt ma być wspólnym przedsięwzięciem Polski, Litwy, Łotwy i Estonii, a jego celem jest stworzenie największej w regionie infrastruktury wspierającej rozwój i wdrażanie zaawansowanych technologii sztucznej inteligencji. O budowę gigafabryki ubiega się także 16 innych państw członkowskich, w tym Czechy.
Wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski poinformował, że rozmowy z czeskim rządem przebiegają w pozytywnej atmosferze. Jak zaznaczył, kontynuacja prac nastąpi po wyborach parlamentarnych w Czechach zaplanowanych na 3 i 4 października. "Prowadzimy bardzo dobre rozmowy z rządem czeskim w sprawie zbliżenia współpracy pomiędzy bałtyckim a czeskim wnioskiem o gigafabrykę sztucznej inteligencji" – podkreślił.
Finansowanie z funduszy unijnych
W ubiegłym tygodniu Standerski spotkał się także z przedstawicielami Komisji Europejskiej. Dyskutowano m.in. o możliwości sfinansowania projektów AI z obecnych funduszy, które pozostaną w budżecie unijnym. Według propozycji resortu cyfryzacji Polska chce wpisać w rewizji Krajowego Planu Odbudowy nową kategorię inwestycji, umożliwiającą przeznaczenie środków publicznych na budowę gigafabryk AI.
Resort zapowiedział, że wspólnie z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej zamierza zarezerwować na ten cel w ramach KPO ok. 426 mln zł (100 mln euro). Pieniądze miałyby zostać przeznaczone na budowę zarówno fabryki, jak i gigafabryki sztucznej inteligencji, które mają stać się fundamentem niezależnych mocy obliczeniowych w Polsce i regionie. Decyzja Kolegium Komisarzy w tej sprawie spodziewana jest pod koniec listopada, a ostateczne głosowanie Rady UE ds. Gospodarczych i Finansowych ma nastąpić w połowie grudnia.
Nowe standardy dla gigafabryk
Ministerstwo Cyfryzacji oczekuje również na publikację nowych wytycznych i standardów, które Komisja Europejska ma przedstawić w najbliższych dniach. Jak podkreślił Standerski, "bardzo tego potrzebujemy, bo to jest projekt, który tworzy się na naszych oczach". Nowe regulacje mają określić ramy funkcjonowania gigafabryk w całej Unii Europejskiej.
Równolegle w Polsce realizowane są dwa inne projekty w ramach budowy fabryk sztucznej inteligencji. Pierwszy rozwijany jest w Akademickim Centrum Komputerowym Cyfronet AGH w Krakowie, drugi – pod nazwą Piast-AI – powstanie w Poznaniu. KE planuje, że pierwsze tego typu jednostki ruszą w Europie w 2025 r.
Polski wniosek zakłada budowę bałtyckiej gigafabryki o wartości 3 mld euro, która miałaby powstać w Polsce. Na razie nie wskazano dokładnej lokalizacji. Projekt ma charakter transgraniczny – oprócz Polski uczestniczą w nim Litwa, Łotwa i Estonia – co, według resortu cyfryzacji, stanowi jego przewagę nad innymi kandydaturami. Nieoficjalne informacje sugerują, że dzięki temu polska propozycja została dobrze oceniona na forum unijnym.
