Seniorka wygrała z ZUS-em. Dostała odszkodowanie i podwyżkę emerytury
Była nauczycielka z Kujaw wygrała w sądzie z ZUS i otrzyma znaczną podwyżkę swojej emerytury oraz wyrównanie.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku daje jej dodatkowe 770 zł miesięcznie i blisko 30 tys. zł jednorazowej wypłaty za lata, w których pobierała zaniżone świadczenie. Choć sprawa zakończyła się sukcesem dla seniorki, inni wcześniejsi emeryci nie mogą liczyć na takie same rozstrzygnięcia w swoich przypadkach.
Seniorka przeszła na wcześniejszą emeryturę nauczycielską we wrześniu 2006 roku. Na emeryturę powszechną przeszła w 2017 roku, gdy skończyła 60 lat, jednak nowa wysokość świadczenia okazała się niższa niż wcześniejszej emerytury. W 2024 roku zwróciła się do ZUS o ponowne przeliczenie, lecz odniosła porażkę. Po niekorzystnej decyzji Zakładu udała się do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy, który stanął po jej stronie. ZUS odwołał się do wyższej instancji, ale również tam kobieta uzyskała korzystny wyrok.
Sprawa dotyczy emerytów – kobiet urodzonych w latach 1949–59 i mężczyzn z roczników 1949–54 – którzy wcześniej skorzystali z emerytur pomostowych lub branżowych. W ich przypadku emerytury powszechne obniżano o sumę wcześniej wypłaconych świadczeń. W 2024 roku Trybunał Konstytucyjny uznał ten mechanizm za niezgodny z Konstytucją, co otworzyło drogę do indywidualnych batalii sądowych, takich jak ta wygrana przez byłą nauczycielkę.
Wyjątek, nie reguła
Jak wyjaśnia Krystyna Michałek, regionalny rzecznik ZUS w województwie kujawsko-pomorskim, wyrok gdańskiego sądu w tej sprawie nie stanowi powszechnego precedensu. Zdaniem rzecznika, obecne przepisy nadal nakazują pomniejszanie emerytury powszechnej o kwoty otrzymanych wcześniej świadczeń. Stan prawny nie pozwala na inne obliczenie świadczenia, a odmienne orzeczenie sądu ma charakter wyłącznie indywidualny.
Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przewiduje sytuacje, w których możliwe jest przeliczenie świadczenia, lecz wyrok Trybunału z 4 czerwca 2024 roku nie stwarza jeszcze takiej możliwości – nie został opublikowany w Dzienniku Ustaw, więc nie obowiązuje. ZUS wciąż odmawia przeliczeń opierających się wyłącznie na tym rozstrzygnięciu.
Od decyzji odmownych przysługuje jednak prawo odwołania do sądu, a informacja o tej ścieżce znajduje się w pouczeniach dołączanych do decyzji.
Zmiany w przygotowaniu
Rząd szykuje projekt ustawy, który ma objąć wcześniejszych emerytów podwyżką świadczeń. Propozycja zakłada zwiększenie kwot wypłacanych obecnie, bez przyznawania wyrównań za lata minione. Projekt trafił już do konsultacji i oczekuje na dalsze prace legislacyjne.
